Барий сульфаты - бейорганикалық қосылыс, күкірт қышқылының барий тұзы. Химиялық формуласы - BaSO4. Табиғатта барит минералы түрінде кездеседі.
![image](https://www.wikidata.kk-kz.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraWRhdGEua2sta3oubmluYS5hei9pbWFnZS9hSFIwY0hNNkx5OTFjR3h2WVdRdWQybHJhVzFsWkdsaExtOXlaeTkzYVd0cGNHVmthV0V2WTI5dGJXOXVjeTkwYUhWdFlpODNMemMwTDBKaGNtbDFiWE4xYkdaaGRIQjFiSFpsY2k1d2JtY3ZNakl3Y0hndFFtRnlhWFZ0YzNWc1ptRjBjSFZzZG1WeUxuQnVadz09LnBuZw==.png)
![image](https://www.wikidata.kk-kz.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraWRhdGEua2sta3oubmluYS5hei9pbWFnZS9hSFIwY0hNNkx5OTFjR3h2WVdRdWQybHJhVzFsWkdsaExtOXlaeTkzYVd0cGNHVmthV0V2WTI5dGJXOXVjeTkwYUhWdFlpODJMell6TDBKaGNtbDFiUzF6ZFd4bVlYUmxMVEpFTG5CdVp5OHlNalZ3ZUMxQ1lYSnBkVzB0YzNWc1ptRjBaUzB5UkM1d2JtYz0ucG5n.png)
![image](https://www.wikidata.kk-kz.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraWRhdGEua2sta3oubmluYS5hei9pbWFnZS9hSFIwY0hNNkx5OTFjR3h2WVdRdWQybHJhVzFsWkdsaExtOXlaeTkzYVd0cGNHVmthV0V2WTI5dGJXOXVjeTkwYUhWdFlpOHdMekE0TDBKaGNtbDBaUzExYm1sMExXTmxiR3d0TTBRdGRtUlhMbkJ1Wnk4eU1qVndlQzFDWVhKcGRHVXRkVzVwZEMxalpXeHNMVE5FTFhaa1Z5NXdibWM9LnBuZw==.png)
Физикалық қасиеттері
Түссіз кристалдық зат. Тығыздығы 4,5 г/сm³, балқу температурасы 1580°С. Суда өте нашар ериді (18°С-да 1 мг/л).
Алынуы
Барийдің тұздарының (хлориді, нитраты), тотығы немесе гидрототығының күкірт қышқылымен немесе оның ерітінділерімен (мысалы, Na2SO4) әрекеттескеннің нәтижесінде:
- BaCl2 + H2SO4 → BaSO4↓ + 2HCl
- Ba(NO3)2 + Na2SO4 → BaSO4↓ + 2NaNO3
- BaO + H2SO4 → BaSO4↓ + H2O
Химиялық қасиеттері
Қойылтылған күкірт қышқылымен әрекеттескенде, нашар еритін барий сульфаты жақсы еритін барий гидросульфатына айналады:
- BaSO4 + H2SO4 → Ba(HSO4)2
1600 °C температурада ыдырайды:
- 2BaSO4 → 2BaO + 2SO2 + O2
Қолдануы
Барий сульфаты литопон ақ бояуын алуда, қағаз, резеңке, керамика өндірістерінде ауырлатқыш ретінде, рентген сәулелерін сіңіргіш келетіндіктен, медицинада ішек-қарын жолдарын зерттеуге қолданады.
Аналитикалық химияда барий сульфатын сульфат-ионын және барий ионының гравиметриялық анализінде қолданады.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 2 том