Нарынбай Жанкөбекұлы (Нарынбай би; 17 ғасыр бас кезі, қазіргі Түркістан облысы – 18 ғасыр соңы, Ташкент қаласының маңы) – Қазақ халқының атақты биі, аға батыры, қоғам қайраткері. Нарынбай халыққа өте беделді, от ауызды, орақ тілді, шешен болған.
Нарынбай Жанкөбекұлы | |
Нарынбай би Жанкөбекұлы | |
Лақап аты | Нар дауысты Нарынбай би |
---|---|
Туған күні | 17 ғасырдың басы |
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | 18 ғасырдың соңы |
Қайтыс болған жері | Ташкент |
Мемлекет | |
Әскер түрі | Атты әскер |
Атағы | Би, батыр, қолбасшысы |
Басқарды | Орта жүз: Найман, Арғын, Қоңырат |
Шайқасы | Жоңғар шапқыншылығына қарсы шайқас |
Байланысы |
Тәуке хан тұсында сыртқы жауға қарсы шайқаста ерлігімен көзге түскен.
Осы батырлығы үшін сол кездері Қазақ хандығына қараған Ташкенттің он екі қақпасының біріне бек болып тағайындалған. Ел-жұртына қамқор, жетім-жесірге жанашыр би халық арасында «Нар дауысты Нарынбай би» атанған.
Соңғы уақытқа дейін Ташкентте сақталғандығы айтылады. Ел аузында Нарынбай туралы “Құраманы ел қылған, Қақты жерді көл қылған. Жақынындай бөгдені, Баласымен тең қылған” деген сөз сақталған. Нарынбайдың ұлы Қу дауысты Құттыбай би Тәуке ханның билер кеңесінің құрамына еніп, мемлекет басқару ісіне араласқан, Қытайға барған тұңғыш қазақ елшілерінің бірі. Оның баласы , одан кейін Ақтайлақ би қазақ тарихындағы белгілі тұлғалар болса, одан әрі – (Жарқынбай)– билер кеңес заманына дейін билік құрған. Нарынбай бастаған билер әулетінің қазақ тарихындағы орнын Мұхамеджан Тынышбаев жоғары бағалаған, қазақ ақыны Дулат Бабатайұлы жырға қосқан.
Әдебиеттер: , , Ташкент, 1925; , , Алматы, 1998 жылы; ,Алматы, 1999; , , Алматы, 2003 .
Бұл мақаланы Уикипедия лайықты болуы үшін қажет. |
![]() | Бұл — мақаланың . Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер