Стенли Прузинер (ағылш. Stanley B. Prusiner; 28 мамыр 1942 жыл, Де-Мойн, Айова, АҚШ) — америкадық дәрігер, неврология және биохимия профессоры, 1997 жылғы Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығының лауреаты.
Стенли Прузинер | |
ағылш. Stanley B. Prusiner | |
| |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Азаматтығы | АҚШ |
Ғылыми аясы | |
Несімен белгілі | приондарды ашқан |
Марапаттары |
|
Өмірбаян
Өмірге (Айова штаты) келген, ата-анасы (Лоренс Прузинер мен Мириам Спигел) екеуі де — Ресей империясынан келген еврей иммигранттарынан шыққан. Әкесі архитектор болған.
Ғалымның ата-бабаларымыз Минскіде, Шкловте, Могилевте, және тұрған. 1892 жылы, оның арғы атасы, заңгер Вульф Пружинер, қаладан еврейлердің қуу туралы жарлыққа байланысты Мәскеуден кетуге мәжбүр болды; 1896 жылы ол Америкаға көшіп келді.
1997 жылғы Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы американдық Стенли Прузинерге бұйырды, ол — жаңа биологиялық жұқтыру көзін көрнекті ашқаны үшін және оның әрекетінің негізгі принциптерін түсіндіргені үшін алды.
Стенли Прузинер приондарды белгілі, бактерия, вирустар, саңырауқұлақтар және басқа да зиянкестер инфекциялық агенттердің тізіміне қосты. Қалыпты жағдайда приондар — зиянсыз жасушалық ақуыздар, алайда, олар тұрақты құрылымдарға айналуға табиғи қабілеті бар, олар адамдар мен жануарларды өлімге апаратын бірнеше ми аурулардың себебі болып табылады.
Приондық аурулар, мұраға берілуі, науқастан сау адамға немесе жануарға берілуі, немесе кенеттен орын алуы мүмкін. Бас миының зақымданған ауданы кеуек тәрізді құрылымға ие болып, , , есте сақтау қабылетінен айрылу және ұйқысыздық сияқты ауыр неврологиялық симптомдар әкелетін жүйке жасушаларының кең көлемде зақымданғанын білдіреді.
Стенли Прузинердің жаңалығына келсек, ол сондай-ақ басқа да биологиялық механизмдердің деменциясын (латынша - жүре пайда болған кем ақылдық), түсінуге көмектеседі, мысалы, Альцгеймер ауруы және, мүмкін бұл көп ұзамай миды әлсірететін және оны дәрменсіз ететін ауруларды емдеу үшін жаңа препараттар мен жаңа стратегия жасауға мүмкіндік береді.
Дереккөздер
- МЕОД — Беларусь еврейлердің тарих және мәдениет мұражайының әйгілі қонақтары(қолжетпейтін сілтеме)
Сілтемелер
![]() | Бұл — ғалым-биолог туралы мақаланың . Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер