Х және Y ілімі (ағылш. Theory X and Theory Y) адами байлықты басқару ілімі, ұйымдастыру бихевиоризмі, сондай-ақ әлеуметтік психология салаларындағы жігерлендіру ілімі ретінде 1960 жылдары жағынан ортаға қойылды. Y ілімін кейде "адам табиғаты ізгілік" деген мағынада да қолданады.
![image](https://www.wikidata.kk-kz.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraWRhdGEua2sta3oubmluYS5hei9pbWFnZS9hSFIwY0hNNkx5OTFjR3h2WVdRdWQybHJhVzFsWkdsaExtOXlaeTkzYVd0cGNHVmthV0V2WTI5dGJXOXVjeTkwYUhWdFlpOWlMMkkxTDAxalozSmxaMjl5V0ZrdGJHRnVaM1ZoWjJWelh5VXlPR055YjNCd1pXUWxNamt1YzNabkx6STFNSEI0TFUxalozSmxaMjl5V0ZrdGJHRnVaM1ZoWjJWelh5VXlPR055YjNCd1pXUWxNamt1YzNabkxuQnVadz09LnBuZw==.png)
Жалпы айтқанда, Х ілімі жұмыста «жағымсыз салғырттықты» қозғаушы күш етуді, Y ілімі жұмыста «жағымды белсенділікті» қозғаушы күш етуді көрсетеді.
Бұл ілімі бойынша, адам егер өмірде және жұмыста жеткілікті жігерленбесе, онда бұл адам белсенділігін мешеу басқару тосып тастағанының кесірі есептеледі.
Х ілімін ұстанатын басқарушы қатал тәртіп-түзім орнатып, қызметкердің жұмысқа енжарлығын түзеткісі келеді. Y ілімін ұстанатын басқарушы адамгершілік арқылы шабыттандыруға мән береді, адамдардың жеке мақсаты мен ұжым мақсатын біріктіруге тырысады, қызметкерге көбірек құқық-билік береді, қызметкерлердің белсенділігін арттырып, артықшылығын күшейтеді.
Ереже
Адам табиғаты ізгі деп есептейтін Y ілімінің талаптары:
- Демократиялы басқару;
- Барлық адамды тең қатыстыру;
- Белсенді араласу;
- Қажетін қамдау;
- Артықшылықтарды асыру, пайдалану;
- Жеткілікті құқық беру.
X ілімі | Y ілімі |
---|---|
|
|
Тақырыпқа пайдалы сілтемелер
- Х және Y
- The human side of enterprise 1 мамырдың 2015 жылы.
- X ілімі және Y ілімі ІІ
- Х теориясы және Y теориясы (ІІІ)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер