Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Футболдан Еуропа чемпионаты 2012 (ресми атауы — UEFA EURO 2012™ Poland-Ukraine; көбіне «Еуро-2012») — УЕФА-ның қамқорлығындағы әрбір төрт жыл сайын өткізілетін 14-ші еуропа чемпионаты. Турнирдегі ойындарды Украина мен Польша бірігіп қабылдады. Алғашқы матч Варшавада 8 маусым 2012 жылы ойнатылып,1 шілде 2012 жылы Киевте финалдық ойынымен аяқталды.
| Футболдан 2012 жылғы Еуропа біріншілігі | |
 | |
| Чемпионат сипаттамасы | |
|---|---|
| Өткізу орыны | |
| Өткізетін қалалар | Польша: Варшава, Познань, , Вроцлав |
| Стадиондар | Польша: Ұлттық стадион (Варшава), Қалалық стадион (Вроцлав), Қалалық стадион (Познань), PGE Arena () |
| Іріктеу мерзімі | |
| Финал мерзімі | |
| Қатысушылар саны | 52 |
| финалда | 16 |
| Жүлделі орындар | |
 Чемпион |
|
 Екінші орын | |
 Үшінші орын | |
| Финал өткізу орыны | |
| Чемпионат статистикасы | |
| Келушілер саны | 1 440 896 (46 481 бір ойында) |
| Ойналған мачтар саны | 31 |
| іріктеуде | 149 |
| Голдар саны | 76 (2,45 бір ойында) |
| іріктеуде | 391 (2,62 бір ойында) |
Екі елдің чемпионатта қожайын болуы еуропа ұлттық біріншілік тарихындағы бұл үшінші турнир. Бұған дейін бірінші рет Бельгия мен Нидерланд елдерінде өткізілген 2000 жылғы футболдан Еуропа чемпионаты және Швейцария мен Австрияда өткізілген 2008 жылғы футболдан Еуропа чемпионаты болған еді.
Жеребе салу салтанаты Киевтегі «Украина» өнер және мәдениет ұлттық сарайында 2 желтоқсан 2011 жылы өткізілген болатын.
16 команда қатысатын бұл чемпионат соңғы болмақшы, себебі Еуро 2016-дан бастап командалар саны 24-ке көбейеді.
Қожайындарды таңдау
Алғашқы іріктеу
Басында он елден сегіз арыз түскен болатын, алайда үшеуі алғашқы аттестациядан өте алмағандықтан іріктеуден шығарылады.
| Кандидаттар | Алғашқы аттестация | Квалификациялық дауыс беру раунды | Ақырғы дауыс беру раунды |
|---|---|---|---|
 Польша/ Украина | + | 7 | 8 |
 Италия | + | 11 | 4 |
 Хорватия/ Венгрия | + | 9 | 0 |
 Түркия | + | 6 | — |
 Грекия | + | 2 | — |
 Әзірбайжан | × | — | — |
 Румыния | × | — | — |
 Ресей | × | — | — |
Нәтижесінде турнирді өткізуге бес арыз қалады. Олар: Хорватия/Венгрия (екі арыз), Грекия, Италия, Польша/Украина (екі арыз) және Түркия. 8 қараша 2005 жылы УЕФА комитеті үш жолды дауыс беру арқылы арыздар санын қысқартады:
![image]()
(11 дауыс)![image]()
/ ![image]()
(9 дауыс)![image]()
/ ![image]()
(7 дауыс)![image]()
(2 дауыс)![image]()
(6 дауыс)
31 мамыр 2006 жылы кандидат елдер алдағы Еуропа біріншілігіндегі барлық егжей-текжейлі тетіктерін жариялаған арнайы арыз кітап құруын аяқтайды. 18 сәуір 2007 жылы Кардиффтегі УЕФА сессиясында финалдық дауыс беру қорытындысын жариялайды.
Финалдық раунд
Финалдық раундта бірінші турдың өзінде 12 дауыстың 8 жинаған Украина мен Польшаның арыздары жеңіске жетеді. Қалған төрт дауысты комиссия мүшесі италияндықтарға береді. Дауыс беруге 12 адам қатысады: Мишель Платини (Франция), Герхард Майер-Форфельдер (Германия), Сенеш Эрзик (Түркия), Пер-Равно Омдаль (Норвегия), Анхель Мария Вильяр Лёна (Испания), Джеффри Томпсон (Англия), Мэттью Спренгерс (Нидерланд), Мариос Лефкаритис (Кипр), Джозеф Мифсуд (Мальта), Жилберту Мадаил (Португалия), Мирча Санду (Румыния) және Вячеслав Колосков (Ресей). Батыс Еуропаның қолдауымен таңдалған УЕФА президенті Мишель Платинидің өзі Украина мен Польшаның арыз беруіне қарсы болмаған-ды. Сайлауға дейін ол Шығыс Еуропадағы футболды дамыту керектігін тұспалдаған болатын.
Қатысушылар
Чемпионаттың финалдық кезеңінде 16 құрама қатысады. 1996 жылдан бері келе УЕФА-ға мүше қатысушылардың өсуі жоғары болмасада (48-ден 53-ке дейін, 1996—2006 жылдар аралығы), кейбір еуропалық футбол қауымдастықтары финалистердің санын 24-ке арттыру керектігін айтқан болатын. 2007 жылы 12 сәуірде УЕФА Атқарушы Комитеті ресми түрде Еуро-2012 чемпионатында командалардың өсуі болмайтынын хабарлады. Алайда кейінірек, 2008 жылдың қаңтарында Францияда өтетін Еуро-2016 чемпионатынан бастап финалдық кезеңде 24 команда қатысады деп шешілді.
Іріктеу турнирі
Іріктеу турнирдің жеребе тастауы 7 ақпан 2010 жылы Варшавада өткізілді. Жеребе үшін 51 құраманы 6 себетке бөлді. Алғашқы бес себетте 9 құрама, соңғысына 6 құрама болды. Командаларды топқа бөлу үшін бірінші рет іріктеді. Командалардың рейтингісін ӘЧ - 2006 және Еуро 2008-дегі іріктеу мен финалдық ойындарындағы, сонымен қатар ӘЧ - 2010 іріктеу турнирінің нәтижесіне қарай рейтингті құрды. Бұған дейін тек квалификацияланған кезеңдердегі нәтижесін ғана есептейтін. Жеребе тастау нәтижесінде құрама командалар 9 топқа бөлінді. Алты топ 6 командадан және үш топ 5 командадан құралды. Топтардағы тоғыз жеңімпаз бен екінші орынды иеленеген ең мықты команда тікелей Еуро-2012 жолдама алды, қалған өз тобында екінші орын алған 8 құрама құрлықтық біріншілікте төрт жолдамаға матч ойнатты. Нәтижесінде 14 финалист шықты, олар турнирдің ұйымдастырушысы Украина және Польшамен бірге Еуро-2012 финалдық сатысына қатысатын болды.
Қатысушы командалардың бас бапкерлері мен капитандары
Финалдық турнир
Командалардың құрамы
Тәртіп бойынша турнирдегі алғашқы матчқа он күн қалғанда чемпионатқа қатысушы командалар өз құрамын жариялады. Тек 23 футболшынының (үш қақпашыны есептегенде) арызын ғана тізімге қосуға болды. Қатты жарақаттанған ойыншылар чемпионаттағы алғашқы ойынға 24 сағат уақыт қалғанға дейін орын алмастыра алатын.
Төрешілер
УЕФА бекіткен Еуропа чемпионаты матчтарында қызмет жасайтын басты төрешілердің тізімі 20 желтоқсан 2011 жылы белгілі болды:
| Футбол одағы | Арбитр | Ассистенттері | |
|---|---|---|---|
 | Майкл Малларки | Питер Керкап | |
| | Габор Эреш | Гьорги Ринг | |
 | Ян-Хендрик Зальвер | Майк Пикель | |
 | Роберто Алонсо Фернандес | Хуан Юсте Хименес | |
| | Никола Риццоли | Ренато Фаверани | Андреа Стефани |
 | Бьорн Кёйперс | Сандер ван Рукел | Эрвин Зейнстра |
 | Педру Проэнса | Бертину Миранда | Рикарду Сантуш |
 | Дамир Скомина | Примож Архар | Матей Жунич |
| | Джюнейт Чакыр | Бахаттын Дуран | Тарик Энгюн |
 | Фредерик Кано | Микаэль Аннонье | |
 | Штефан Виттберг | Матиас Класениус | |
 | Аласдаир Росс | Дерек Роуз | |
Қақпа сызық бойын бақылау үшін тағы төрт арбитр қосымша төреші ретінде бекітіледі. Бұл үрдіс ФИФА халықаралық кеңесінің және УЕФА Чемпиондар Лигасы мен УЕФА Еуропа Лигасы ойындарында тәжірибе ретінде жүргізілген болатын. Еуро 2012 матчты бес төреші бақылайтын алғашқы чемпионат болды.
|
|
Командалардың киімдері
| Бренд | # | Құрама команда |
|---|---|---|
| Adidas | 6 | Германия, Грекия, Дания, Испания, Ресей, Украина |
 Nike | 5 | Нидерланд, Португалия, Хорватия, Польша, Франция |
 | 3 | Ирландия, Швеция, Англия |
| | 2 | Италия, Чехия |
Топтық раундтағы командалардың орнын анықтау
Топтық раундтағы командалардың орнын жинаған ұпайына қарай анықтады, яғни ұпайы жоғары болса, жоғарыдан орын алады. Егер де құрамалардың ұпайлары тең түскен жағдайда келесі критерий орындалды:
- a) үміткерлер арасындағы жеке кездесуде жинаған үлкен ұпайлары;
- b) үміткерлер арасындағы жеке кездесудегі доптар арасындағы үлкен айырмашылық;
- c) үміткерлер арасындағы жеке кездесудегі голдар саны;
- d) осы «а» дан «с»-ге дейін критерий бойынша екі команданың көрсеткіші тең болса, қорытынды турнирді анықтау үшін «а» дан «с»-ге дейін критерийді тек осы командалар үшін қолданылады. Егер бұл тәртіптен түпкілікті шешім қабылдамаса, онда «е» ден «i»-ге дейінгі критерий қолданылады:
- e) топтық кезеңдегі барлық матчтағы доптардың арасындағы айырмашылық;
- f) топтық кезеңдегі барлық матчтағы голдар саны;
- g) УЕФА ұлттық құрама командалардың коэффициенттер рейтингісінің позициясы бойынша;
- h) финалдық турнирдегі командалардың тәртібі;
- i) жеребе тастау.
«i» критерийі келесі жағдайда қолданылмайды: егер «а» дан «f»-ге дейінгі критерий бойынша тең түскен командалар, топтық кезеңнің соңғы турында бір-бірімен ойын ойнайды, егер есеп теңде-тең болғанда пенальти жүргізіледі. Ұтқан команда топтық кестеде жоғарғы орын алады.
Нәтижелер
Топтық кезең
| Ширек финалға шыққан командалар | |
| Турнирден кеткен командалар |
А тобы
| Команда | О | Ұ | Т | Ж | ГС | ЖГ | +/- | Ұпайлар | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. |  Чехия | 3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 5 | -1 | 6 |
| 2. | Грекия | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4 |
| 3. | Ресей | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 3 | +2 | 4 |
| 4. | Польша | 3 | 0 | 2 | 1 | 2 | 3 | -1 | 2 |
| 8 маусым 2012 жыл 18:00 |
| Стадион: Ұлттық стадион, Варшава Көрермендер саны: 56 070 Төреші: | ||||||
| Түсініктемелер: Георгиос Карагунис пенальтиді орындай алмады (71', қорғаушы) | ||||||||
| 8 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: Қалалық стадион, Вроцлав Көрермендер саны: 40 803 Төреші: | ||||||
| 12 маусым 2012 жыл 18:00 |
| Стадион: Қалалық стадион, Вроцлав Көрермендер саны: 41 105 Төреші: | ||||||
| 12 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: Ұлттық стадион, Варшава Көрермендер саны: 55 920 Төреші: | ||||||
| 16 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: Ұлттық стадион, Варшава Көрермендер саны: 55 614 Төреші: | ||||||
| 16 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: Қалалық стадион, Вроцлав Көрермендер саны: 41 480 Төреші: | ||||||
B тобы
| Команда | О | Ұ | Т | Ж | ГС | ЖГ | +/- | Ұпайлар | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Германия | 3 | 3 | 0 | 0 | 5 | 2 | +3 | 9 |
| 2. | Португалия | 3 | 2 | 0 | 1 | 5 | 4 | +1 | 6 |
| 3. |  Дания | 3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 5 | -1 | 3 |
| 4. | Нидерланд | 3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 5 | -3 | 0 |
| 9 маусым 2012 жыл 19:00 |
| Стадион: , Харьков Көрермендер саны: 35 923 Төреші: Дамир Скомина | ||||||
| 9 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: , Львов Көрермендер саны: 32 990 Төреші: | ||||||
| 13 маусым 2012 жыл 19:00 |
| Стадион: , Львов Көрермендер саны: 31 840 Төреші: | ||||||
| 13 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: , Харьков Көрермендер саны: 37 750 Төреші: | ||||||
| 17 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: , Харьков Көрермендер саны: 37 445 Төреші: Никола Риццоли | ||||||
| 17 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: , Львов Көрермендер саны: 32 990 Төреші: | ||||||
C тобы
| Команда | О | Ұ | Т | Ж | ГС | ЖГ | +/- | Ұпайлар | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Испания | 3 | 2 | 1 | 0 | 6 | 1 | +5 | 7 |
| 2. | Италия | 3 | 1 | 2 | 0 | 4 | 2 | +2 | 5 |
| 3. | Хорватия | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 3 | +1 | 4 |
| 4. |  Ирландия | 3 | 0 | 0 | 3 | 1 | 9 | -8 | 0 |
| 10 маусым 2012 жыл 18:00 |
| Стадион: PGE Арена, Көрермендер саны: 38 869 Төреші: | ||||||
| 10 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: Қалалық стадион, Познань Көрермендер саны: 39 550 Төреші: Бьорн Кёйперс | ||||||
| 14 маусым 2012 жыл 18:00 |
| Стадион: Қалалық стадион, Познань Көрермендер саны: 37 096 Төреші: | ||||||
| 14 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: PGE Арена, Көрермендер саны: 39 150 Төреші: Педру Проэнса | ||||||
| 18 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: PGE Арена, Көрермендер саны: 39 076 Төреші: | ||||||
| 18 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: Городской стадион, Познань Көрермендер саны: 38 794 Төреші: Джюнейт Чакыр | ||||||
D тобы
| Команда | О | Ұ | Т | Ж | ГС | ЖГ | +/- | Ұпайлар | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Англия | 3 | 2 | 1 | 0 | 5 | 3 | +2 | 7 |
| 2. | Франция | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4 |
| 3. | Украина | 3 | 1 | 0 | 2 | 3 | 4 | -1 | 3 |
| 4. | Швеция | 3 | 1 | 0 | 2 | 5 | 5 | 0 | 3 |
| 11 маусым 2012 жыл 19:00 |
| Стадион: Донбасс Арена, Донецк Көрермендер саны: 47 400 Төреші: Никола Риццоли | ||||||
| 11 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: Олимпиада, Киев Көрермендер саны: 64 290 Төреші: Жүнейт Чакыр | ||||||
| 15 маусым 2012 жыл 19:00 (20:00 ауыстырылды) |
| Стадион: Донбасс Арена, Донецк Көрермендер саны: 48 000 Төреші: Бьорн Кейперс | ||||||
| 15 маусым 2012 жыл 21:45 (22:00 ауыстырылды) |
| Стадион: Олимпиада, Киев Көрермендер саны: 64 640 Төреші: Дамир Скомина | ||||||
| 19 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: Олимпиада, Киев Төреші: Педру Проэнса | ||||||
| 19 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: Донбасс Арена, Донецк Көрермендер саны: 48 700 Төреші: | ||||||
Плей-офф
| Ширек финал | Жартылай финал | Финал | ||||||||
| 21 маусым — Варшава | ||||||||||
| Чехия | 0 | |||||||||
| 27 маусым — Донецк | ||||||||||
| Португалия | 1 | |||||||||
| Португалия | 0 (2) | |||||||||
| 23 маусым — Донецк | ||||||||||
| Испания () | 0 (4) | |||||||||
| Испания | 2 | |||||||||
| 1 шілде — Киев | ||||||||||
| Франция | 0 | |||||||||
| Испания | 4 | |||||||||
| 22 маусым — | ||||||||||
| Италия | 0 | |||||||||
| Германия | 4 | |||||||||
| 28 маусым — Варшава | ||||||||||
| Грекия | 2 | |||||||||
| Германия | 1 | |||||||||
| 24 маусым Киев | ||||||||||
| Италия | 2 | |||||||||
| Англия | 0 (2) | |||||||||
| Италия () | 0 (4) | |||||||||
Ширек финал
| 21 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: Ұлттық стадион, Варшава Көрермендер саны: 55 590 Төреші: | ||||||
| 22 маусым 2012 жыл 20:45 |
| Стадион: PGE Arena, Көрермендер саны: 38 751 Төреші: Дамир Скомина | ||||||
| 23 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: Донбасс Арена, Донецк Көрермендер саны: 47 000 Төреші: Никола Риццоли | ||||||
| 24 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: Олимпиада, Киев Көрермендер саны: 64 340 Төреші: Педру Проэнса | |||
| Пенальти сериялары: | ||
Джеррард  Руни Янг  Коул | 2:4 | Балотелли Монтоливо Пирло |
Жартылай финал
| 27 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: Олимпиада, Киев Көрермендер саны: 64 340 Төреші: Жүнейт Чакыр | |||
| Пенальти сериялары: | ||
| Мотинью Пепе Нани Алвеш | 2:4 | Алонсо Иньеста Пике Рамос Фабрегас |
| 28 маусым 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: Ұлттық стадион, Варшава Көрермендер саны: 55 540 Төреші: | ||||||
Финал
| 1 шілде 2012 жыл 21:45 |
| Стадион: Олимпиада, Киев Көрермендер саны: 63 170 Төреші: Педру Проэнса | ||||||
Чемпион
| Футболдан Еуропа чемпионы 2012 |
|---|
 Испания Үшінші рет |
Статистика
Марапаттар
2 шілдеде 2012 жылы УЕФА-ның техникалық тобы чемпионаттың нәтижесі бойынша 23 үздік ойыншылардан тұратын турнирдің символикалық құрамасын анықтады. Жинап келгенде Испания құрамасының он ойыншысы кірді. Сонымен қатар УЕФА-ның техникалық саралау тобы жанкүйерлердің пікіріне назар аудара отырып, турнирдің ең үздік ойыншысын жариялады. Ол Испания құрамасының жартылай қорғаушысы Андрес Иньеста. Испанияның тағы бір өкілі Фернандо Торрес ең үздік бомбардир атанды.
- Символикалық құрама
| Қақпашылар | Қорғаушылар | Жартылай қорғаушылар | Шабуылдаушы |
|---|---|---|---|
- Турнирдің үздік ойыншысы
Бомбардирлер
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер