Й, й немесе қысқа и — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.
Қазақ кирил әліпбиі | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
-{Аа}- | -{Әә}- | -{Бб}- | -{Вв}- | -{Гг}- | -{Ғғ}- | -{Дд}- | |||||||
-{Ее}- | -{Ёё}- | -{Жж}- | -{Зз}- | -{Ии}- | -{Йй}- | -{Кк}- | |||||||
-{Ққ}- | -{Лл}- | -{Мм}- | -{Нн}- | -{Ңң}- | -{Оо}- | -{Өө}- | |||||||
-{Пп}- | -{Рр}- | -{Сс}- | -{Тт}- | -{Уу}- | -{Ұұ}- | -{Үү}- | |||||||
-{Фф}- | -{Хх}- | -{Һһ}- | -{Цц}- | -{Чч}- | -{Шш}- | -{Щщ}- | |||||||
-{Ъъ}- | -{Ыы}- | -{Іі}- | -{Ьь}- | -{Ээ}- | -{Юю}- | -{Яя}- |
Тіл алдының жуықтануынан жасалатын дауыссыз дыбысты белгілейтін таңба. Й ауыз жолды үнді дыбысқа жэатады. "Й" әрпі көбінесе сөһздің орта, соңғы буындарында жазылады (мысалы, тайлақ, тай, айна, тоғай). Қазақ тілінде (өз төл сөздерінде) й - дыбысы сөз басында келмейді. Қазақ тілінің заңдылвқтары бойынша ондай сөз Ж-ға айланады. Мысалы: Түрікше һәм Қазақша: йер-жер, йүр-жүр, йай-жай (бір зат жайында мағнасында), йе-же және т.б. Й сөз басында көбінесе, қазақ тіліне орыс тілі арқылы басқа тілдерден енген сөздерде ғана келеді (йодизм, йот) немесе халықаралық терминдерде, мемлекет, жер-су есімдерінде: Йемен, йети және т.б..
Кодтар кестесі
Код | Регистр | Ондық код | 16-лық код | 8-дік код | Екілік код |
---|---|---|---|---|---|
Юникод (монолитті) | Бас | 1049 | 0419 | 002031 | 00000100 00011001 |
Кіші | 1081 | 0439 | 002071 | 00000100 00111001 | |
Юникод (жіктеу) | Бас | 68682502 | 0418 0306 | 00406001406 | 00000100 00011000 00000011 00000110 |
Кіші | 70779654 | 0438 0306 | 00416001406 | 00000100 00111000 00000011 00000110 | |
Бас | 185 | B9 | 271 | 10111001 | |
Кіші | 217 | D9 | 331 | 11011001 | |
Бас | 234 | EA | 352 | 11101010 | |
Кіші | 202 | CA | 312 | 11001010 | |
Бас | 201 | C9 | 311 | 11001001 | |
Кіші | 233 | E9 | 351 | 11101001 |
HTML жүйесінде бас әріп «Й»-ны Й немесе Й, ал кіші «й» әріпін - й немесе й деп белгілейді.
Дереккөздер
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 5 том
- Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер